یوگا از تبلیغ تا تحقیق (شماره 5)

             بسم الله الرحمن الرحیم
یوگا از تبلیغ تا تحقیق: (شماره 5)
یکی از نکات مهم در تحلیل و بررسی اعتقادات و باورها و آموزه های هر مکتب و مذهب و فرقه ای، این است که بدانیم واژه ها و اصطلاحات در دستگاه فلسفی و فکری آن جریان به چه معناست. لذا آنچه ضروری است معنا کردن اصطلاحات به صورت منظومه ای در آن دستگاه فکریست. به عنوان مثال کسی که شیعه ی اثنی عشری است، از آیه ی ید الله فوق ایدیهم چیزی را می فهمد که یک سنی حنبلی یا اشعری معنائی غیر از آن را می فهمد.
لذا اینکه ما بیاییم و در جریانی مثل یوگا، اصطلاحات و آموزه های آن را طبق باورها و مکتب فکری و دستگاه فلسفی خودمان معنا کنیم، جهالت محض است. 
آن معنائی که شیعه از صفات خدا میداند با آن معنائی که مثلا یک حنبلی  می داند، بسیار متفاوت است. همچنین معنائی که خدا برای یک موحد دارد با معنائی که خدا در نظام فکری یوگا دارد کاملا مغایر است. 
 متاسفانه همین عدم شناخت ما نسبت به نظام های فکری در مکاتب مختلف است که باعث می شود یک مبلغ یوگا بتواند با استفاده از تشابهات لفظی اصطلاحات یوگا و ادیان توحیدی(از جمله اسلام)،  یوگا را بگونه ای در بین ما مسلمین معرفی کند که گویا نه تنها تضادی  با معارف توحیدی ندارد بلکه موید آن نیز می باشد.
خدائی که یوگا در پی رسیدن به آن است با خدای یک موحد فقط تشابه اسمی دارد، آرامشی که یوگا به دنبال آن است فقط در لفظ مثل آرامش حقیقی است.
پتنجلی می گوید: زمانی که خدایان دعوتت می کنند، جائی برای تکبر و دلبستگی وجود ندارد، زیرا امکان احیای چیزهای نا مطلوب وجود خواهد داشت.¹ 
نکته ی شایان توجه آن است که آنچه در ترجمه ی آناندا جیوتی(موسوی نسب) به زبان فارسی«خدایان» ترجمه شده، در متن انگلیسی با تلفظ سانسکریتsthanis وارد شده است که در واقع همان Satan می باشد که معادل شیطان در زبان عربی بکار می رود.

کسی که در نوشته های پدر یوگای ایران (سید جلال الدین موسوی نسب) با واژه ی خدا برخورد می کند، خوب است که سایر نوشته های او را هم ببیند. آنجا که می گوید: شیوا(یکی از خدایان مهم هندو) اولین معلم یوگا بوده است و برای اولین بار آنرا به الهه ی پاروتی آموزش داده است.
یا آنجا که می گوید: کسی از پتنجلی می پرسد هدف یوگا چیست؟ او پاسخ میدهد: هدف یوگا رسیدن به اتحاد قوای سه‌گانه به منظور بیداری کندالینی و رسیدن به مرحله ی سمدهی(تسلیم در برابر ایشوره که نماد خدایان هندوست) است.
در جای دیگری اینچنین می گوید: توقف هرگونه خود آگاهی و فعل و انفعالات ادراکی در یوگا برای تسلط کامل روح بر همه ی قواست. اما روح که بدون آگاهی چیزی ندارد؛ پس منظور روحی بزرگتر و آگاهی ای برتر به نام آتمن شیوا یا ایشوارا(نماد خدایان هندو) است که بر همه ی قوای انسان مسلط می شود.
حال با این چند جمله از پدر یوگای ایران به نظر شما کسی که قائل به وجود شیوا و ایشوره و الهه ها است (یعنی کسی که قائل به وجود خدایان هندو در برابر وجود ذات اقدس حق متعال است) چه معنائی از خدا و فنا و رسیدن به کمال و حقیقت عالم را مد نظر دارد؟
تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.

 

---

¹ . سوامی ساتیاناندا ساراسواتی‌، یوگاسوترَه‌های پَتَنجَلی. ترجمه سیدجلال‌الدین موسوی‌نسب (آناندا جیوتی). (تهران: فراروان، 1380)

 

یوگا از تبلیغ تا تحقیق (شماره 4)

بسم الله الرحمن الرحیم
یوگا از تبلیغ تا تحقیق (شماره 4)
روزی دزدی خروسی را دزدید و پا به فرار گذاشت. صاحب خروس فریاد زنان دنبال دزد گذاشت و با تعدادی از اهالی محل، دزد را گرفت.
دزد که حسابی ترسیده بود شروع کرد به قسم خوردن که من خروس را ندزدیده ام، غافل از اینکه دم خروس از لای لباسش بیرون زده و پیداست. در این موقع، صاحب خروس به دزد گفت: قسم حضرت عباست را باور کنم یا دم خروس را.😂

در فضای تبلیغی می گویند یوگا ورزش است نه معنویت، غافل از اینکه دم خروس پیداست، آن هم چه دمی!!؟ دمی که از خود خروس بزرگتر است.
چگونه یوگا ورزش است در حالیکه محققان دانشگاه کانتیکات آمریکا در مطالعه ای بر روی بیش از500 نفر از پرتوجویان یوگا در آمریکا به این نتیجه رسیدند که بسیاری از کسانی که با انگیزه ی سلامت جسم و روان وارد یوگا می شوند، پس از مدتی با ابعاد معنوی یوگا آشنا شده و این بعد معنوی انگیزه ی اصلی آنان برای ادامه ی فعالیتشان در این زمینه می گردد. در این پژوهش  که در شماره 21 نشریه علمی"سلامت روانی" منتشر شده است بیان شده که دربین 360 کارآموز و 156 مربی یوگا که همگی هدف اولیه شان از یوگا مسائلی چون تناسب اندام و رهائی از استرس بوده، بیش از 62 درصد از کارآموزان و 85 درصد از مربیان عنوان کرده اند که پس از مدتی هدفشان به سمت ابعاد معنوی یوگا تغییر کرده است.

چگونه یوگا ورزش است در حالیکه ذکر اعظم خدای هندو (اوم) در برخی مراحل باید تکرار شود (البته گاهی هم دیده می شود از اذکار متداول مسلمین هم برای حساسیت زدائی به آن اذکار هندوئی افزوده میشود که این خود موید ورزش نبودن یوگاست علاوه بر اینکه اساتید یوگا اصلا صلاحیت ذکر دادن ندارند و با چه مجوزی، این اذکار را که اثراتی خاص دارد، بدون احاطه ی بر نفوس می دهند؟)

چگونه یوگا ورزش است در حالیکه حسین الماسیان از پیشکسوتان یوگا میگوید: بدون اغراق یوگا مرا با عرفان خاصی آشنا کرد¹. همچنین ایشان، دم از وحدت و یکپارچگی با نفس کیهانی در مرحله ی سامادهی می زند².
مگر سید جلال الدین موسوی نسب پدر یوگای ایران نگفت که یوگا سیستم علمی -عملی خودشناسی است³. 
مگر نگفت: بارها گفته ام وباز هم میگویم :یوگا هنر زیستن است،یوگا علم خود شناسی است⁴.
با این خروسی که دم های بیشمار آن از وجودتان بیرون زده است، باز هم میگوئید یوگا ورزش است؟؟ 
اگر اینطور است باید جای واژه ی ورزش و معنویت را به کل جا به جا کرد.

 

 

---

 ¹.نشریه دانش یوگا، سردبیر:سید عبدالحمید موحدی نائینی، شماره 91
^2.همان،شماره92
^3.همان،شماره 34
^4.همان،شماره35

 

یوگا از تبلیغ تا تحقیق (شماره 3)

بسم الله الرحمن الرحیم
یوگا از تبلیغ تا تحقیق    (شماره3)
عاقد سر سفره عقد، قبل از خواندن خطبه پرسید: عروس خانم شغلتون چیه؟ 
عروس جواب داد: حاج آقا، معلمم.
بلافاصله حاج آقا هم شروع کرد به تعریف وتمجید که؛ به به... آفرین به این عروس خانم! 
معلمی شغل انبیاست، شما می دونید که همون راه ابراهیم خلیل رو در پیش گرفتید؟ می دونید که موسای کلیم هم معلم بشر بود؟
و خلاصه کلی تعریف وتمجید کرد. در آخر از عروس خانم پرسید: خوب دخترم! حالا معلم چی هستی؟ عروس جواب داد: معلم رقص😂😂😂.

و این قضیه دقیقا همان سبک مواجهه ی جامعه ی ما با پدیده هایی مثل یوگا است.
در فضای تبلیغی به ما می گویند که یکی از مراحل یوگا سشه به معنای نظافت است. ماهم شروع می کنیم به تعریف وتمجید که اسلام هم گفته: النظافه من الایمان، عقل هم نظافت را می پسندد و...
غافل از اینکه، معنای سشه اصلا آن نظافتی نیست که ما می شناسیم.
بلکه منظور از سشه فقط چند عمل خاص است. نوشیدن آب نمک و استفراغ آن، کشیدن آب به داخل روده و سپس تخلیه ی آن، وارد کردن نخ از یک سوراخ بینی و خارج نمودن آن از سوراخ دیگر، از نمونه های سشه است.
ولذا می بینیم خود یوگی های هند در محیطی کاملا کثیف و آلوده زندگی می کنند.
به ما می گویند که یکی از مراحل یوگا، ایشوارا پرانیدهانا به معنای تسلیم خدا بودن است. ما هم شروع می کنیم به تمجید از یوگا، غافل از آنکه معنای آن تسلیم ایشوارا بودن است. ایشوارا هم نماد خدایان هندوست.
در پائین بطور خلاصه برخی از این تفاوت های معنائی آموزه های یوگا بین فضای تبلیغی و حقیقی را خلاصه وار متذکر می شویم.

اهیمسا:
تبلیغ: پرهیز از خشونت
تحقیق: آزار پذیری (در یوگاسوتره فصل 2 بند 34 آمده است: اگر کسی قصد آزار شما را داشت، تسلیم شوید و با جلوگیری از او موجب آزارش نشوید.)

سوادهیایه:
تبلیغ: خودشناسی
تحقیق: خود خدا انگاری(در یوگاسوتره فصل 2 بند 44آمده است: با سوادهیایه اتحاد و آمیزش با الوهیت دلخواه تحقق می یابد.)

سوریاناماسکار:
تبلیغ: یکی از وضعیت های جسمانی به نام سلام بر خورشید
تحقیق: نماز خواندن بر الهه و خدای خورشید (در علم عناصر ساتیاسنگاناندا در ص52 آمده است: وضعیت های جسمانی در یوگا، مناسک و عباداتی است که در قالبی نمادین برای نیایش خدایان انجام می شود.)

سامادهی: 
تبلیغ: فناء فی الله
تحقیق: سامادهی = طلوع آگاهی برتر= تسلیم در برابر ایشوره و خدایان هندو

حال این سوال مطرح می شود که همان طور که ما به عاقد ابتدای متن خندیدیم، آیا دیگران هم حق دارند به قضاوت های به دور از تحقیق ما در مورد آموزه های یوگا بخندند یا نه؟😂😂

یوگا از تبلیغ تا تحقیق (شماره 2)

           بسم الله الرحمن الرحیم

یوگا از تبلیغ تا تحقیق(شماره2)
جمله ای بین بعضی ها رایجه که به شخص دروغگو میگویند: دروغ که کنتور نمی اندازه هرچه میخواهی دروغ بگو.🤥
من همیشه دنبال یک واقعیت عینی و خارجی بودم تا این ضرب المثل را روی اون پیاده کنم؛ تا اینکه با یوگا آشنا شدم.
در فضای تبلیغی شنیدم که یوگا یک ورزش ذهنی بدنی است که تاثیراتی مثل تمرکز فکر، آرامش، تناسب اندام، درمان بیماری، زیبائی و... دارد.
 با یک دنیا امید و آرزو وارد یوگا شدم تا به همه ی این اثرات برسم، ولی کم کم دیدم دارم نتیجه ی برعکسی می گیرم.
اینجا بود که یوگا رو متوقف کردم. رفتم سراغ مقالات مرور سیستماتیک، تا به دور از هیاهوی تبلیغات اثرات یوگا را بشناسم.
ولی ....
دیدم زهی خیال باطل.
مقالات مرور سیستماتیک تاثیرات مثبتی که برای یوگا در مقالات طرفدار یوگا بیان شده است را نا معتبر و غیر علمی می داند.
حتی ژورنال مطالعات روانپزشکی آمریکا، با انتشار نتایج یک مرور سیستماتیک تاثیر یوگا را در درمان افسردگی دارای اشکال روانشناختی می داند. همچنین تحقیقات مشابه دیگر تاثیر یوگا را در درمان بیش فعالی، بی خوابی، فشار خون بالا، صرع و رماتیسم غیر قابل قبول اعلام کرده اند.
گفتم خب! مشکلی نیست، حداقل با یوگا وزنم را کم می کنم؛ ولی باز دیدم که طبق شاخص MET، میزان سوخت و ساز بدن در یوگا در حد دیدن تلویزیون و تایپ کردن است.
تازه کمی که بیشتر تحقیق کردم ملاحظه کردم که در مقاله ای جنجالی در مجله ی نیویورک تایمز با عنوان ؛چگونه یوگا بدن شما را خراب میکند؛ اینطور آمده است که پرتوجوی یوگا در معرض خطرات جدی جسمی، نظیر اختلال در خون رسانی به مغز، از کارافتادگی بخش هایی از بدن، سکته، آسیب در مهره ی گردن و.... قرار دارد.¹
و اینجا بود که به تاثیر تبلیغ  در واژگون کردن حقایق پی بردم. با خودم گفتم، اگر در این مدتی که یوگا انجام می دادم، خوابیده بودم هم سوخت و ساز بیشتری داشتم و هم اینقدر به بدنم آسیب وارد نکرده بودم.

 

 

---

‏¹Thomas A. Swain and Gerald McGwin, “Yoga-Related Injuries

inthe United States From 2001 to 2014,” Orthopaedic Journal of Sports Medicine 4, no. 11 (November 16, 2016), doi:10.1177/2325967116671703.

 

یوگا از تبلیغ تا تحقیق (شماره 1)

 بسم الله الرحمن الرحیم
یوگا از تبلیغ تا تحقیق:( شماره1)
انسان های عاقل در هر کجای عالم برای ورود در هر فعالیتی ابتدا به شناخت، تعریف و اثرات آن فعالیت می پردازند؛  سپس اگر آن فعالیت را با توجه به تعریف و اثراتش برای خود مفید دانستند، اقدام به آن می کنند.
یوگا هم از این قاعده مستثنی نیست، پس بر کسی که می خواهد وارد یوگا شود لازم است، ابتداء امر آن را بشناسد و برای شناخت آن هم، باز طبق قاعده ی عقل و سیره ی عقلا باید به سراغ اساتید آگاه و پیشکسوتان و منابع معتبر آن برود.
یوگا در ایران به عنوان ورزش معرفی شد و رشد کرد، ولی آیا منابع معتبر و پیشکسوتان یوگا هم آن را ورزش می دانند؟
موسوی نسب پدر یوگای ایران می گوید: قبول اینکه یوگا فقط یک ورزش بدنی است کوته نظری است¹.پرهیز کنید ازمعلمی که یوگا را ورزش بداند².

موحدی نائینی که از سرشناس ترین مروجین یوگاست می گوید: یوگا رهائی است، یوگا خدائی است³. با یوگا می توان به خویشتن خویش و به سعادت ابدی رسید⁴.
لی لی خردمند، یوگا را وصل شدن به آگاهی بی نهایت می داند⁵.
بدری ستایش می گوید: با یوگا آموختم که روحم را، تا بالاترین عالم روحانی گسترش دهم⁶.
هما اروندیان چنین از یوگا یاد می کند: یوگا ارتباط بین روح انسان و الوهیت کیهانی را محقق می کند⁷.
حال برای کسی که می خواهد وارد یوگا شود، دو سوال مهم مطرح میگردد که تا به جواب نرسد عقلش به او اجازه ورود به یوگا را نمی دهد.
اول اینکه، این چه ورزشی است که در کلام پیشکسوتان آن رنگ و بوئی از ورزش ندارد، بلکه همه اتفاق نظر دارند که نوعی معنویت است؟
و دوم اینکه اساسا چرا حقیقت یوگا را پشت ورزش پنهان کرده اند؟ چرا برای تبلیغ آن نمی گویند نوعی معنویت است؟ مگر معنویتی که یوگا به دنبال آن است چه اشکالی دارد که باید پشت چهره ی ورزش پنهان گردد؟

 

 

---

^1. سید جلال الدین موسوی نسب(آناندا جیوتی)؛ ساناز فرهت( مایترا)، گنجینه اسرار یوگا ( تهران: فردوس، 1380)

 ^2.سوامی ساچیاناندا ساراسواتی؛ ترجمه جلال الدین موسوی نسب، هاتا یوگا « تمرینات مقدماتی و پیشرفته» (تهران: فراروان،1378)

 ^3.نشریه دانش یوگا، سردبیر :سید عبدالحمید موحدی نائینی،ش52 

^4.همان،ش50
^5.همان،ش40

^6.همان،ش46

^7.همان،ش56